Tính từ thời điểm dự án Chung sống cùng đái tháo đường típ 1 (CDiC) Việt Nam bắt đầu khởi động vào tháng 4/2023 đến nay, đã có 1.001 trẻ đái tháo đường típ 1 được tiếp cận với các hoạt động chăm sóc sức khỏe, thông qua các câu lạc bộ giáo dục người bệnh và chương trình hỗ trợ bộ dụng cụ đo đường huyết. CDiC cũng đã kết nối 23 bệnh viện trên cả nước cùng tham gia mạng lưới và đào tạo cho 3.745 nhân viên y tế về chẩn đoán và quản lý bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) típ 1.
Trên đây là những con số ấn tượng được báo cáo trong cuộc họp ban cố vấn dự án CDiC tại Việt Nam do Hội Nhi khoa Việt Nam phối hợp với Đại sứ quán Đan Mạch và Novo Nordisk Việt Nam tổ chức vào chiều ngày 4/4/2024 vừa qua. Cuộc họp nhằm tổng kết hoạt động năm 2024, đề xuất các sáng kiến năm 2025 và lên kế hoạch triển khai CDiC giai đoạn 2026 – 2029.
PGS.TS Trần Minh Điển – Chủ tịch Hội Nhi khoa Việt Nam, Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: Đái tháo đường típ 1 hay còn gọi là đái tháo đường phụ thuộc Insulin, gặp ở nhóm tuổi từ sơ sinh, đến bất kỳ nhóm tuổi nào và ở bất kỳ thời điểm nào đều có thể phát hiện ra. Tuy nhiên đôi khi có những trường hợp khi phát hiện bệnh đã ở tình trạng hôn mê, nhiễm toan, nguy cơ đe dọa tính mạng. Người bệnh mắc ĐTĐ típ 1 cần được điều trị bằng Insulin ban đầu ở bệnh viện, sau đó liều ổn định sẽ điều trị tại nhà. Với bệnh này chủ yếu tập trung vào theo dõi người bệnh, điều trị phù hợp giảm thiểu biến chứng.
Theo báo cáo tổng kết hoạt động của dự án CDiC Việt Nam năm 2024
- Các chương trình đào tạo cho nhân viên y tế trên toàn quốc về quản lý ĐTĐ đã phát huy nhiều hiệu quả, giúp y bác sĩ tiếp cận với các phương pháp điều trị tiên tiến như: thay đổi lựa chọn insulin thế hệ mới, lựa chọn phác đồ nền – nhanh và ứng dụng công nghệ trong kiểm soát ĐTĐ típ 1.
- 01 hướng dẫn điều trị chăm sóc toàn diện ĐTĐ típ 1 ở trẻ em và thanh thiếu niên được Bộ Y tế nghiệm thu và ban hành.
- Hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng được triển khai mạnh mẽ dưới các hình thức như ngày hội ĐTĐ típ 1, livestream giáo dục sức khỏe, thành lập nhóm bác sĩ trẻ xây dựng nội dung giúp nâng cao kiến thức tự chăm sóc cho người bệnh và gia đình.
- Hệ thống quản lý thông tin người bệnh được tiếp tục xây dựng và hoàn thiện.
Đề xuất các hoạt động của dự án CDiC trong giai đoạn 2026 – 2029
PGS.TS Trần Minh Điển chia sẻ: “Mỗi bước đi của chương trình CDiC trong những năm qua là sự nỗ lực không ngừng nghỉ của các chuyên gia y tế, sự hỗ trợ của các tổ chức, đặc biệt là sự tham gia tích cực của các bệnh viện Nhi và gia đình người bệnh. Năm 2024, chương trình đã đạt những dấu ấn tích cực từ hoàn thiện mạng lưới chăm sóc người bệnh, tổ chức các hoạt động giáo dục truyền thông đến sự kết nối chặt chẽ đa chuyên khoa trong điều trị. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức và khó khăn liên quan đến hệ thống quản lý thông tin người bệnh, đồng bộ các chương trình giáo dục cấu trúc riêng cho mỗi bệnh nhi và gia đình”.
TS.BS Nguyễn Trọng Khoa – Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế đánh giá cao nỗ lực triển khai dự án và đề nghị Hội Nhi khoa Việt Nam và Bệnh viện Nhi Trung ương tăng cường đào tạo năng lực chẩn đoán, điều trị, quản lý ĐTĐ típ 1 cho bác sĩ chuyên ngành Nhi; mở rộng mạng lưới bệnh viện được đào tạo và bác sĩ điều trị, nhóm chăm sóc, can thiệp cho bệnh nhi mắc ĐTĐ típ 1.
Trong giai đoạn 2026-2029, Hội Nhi khoa Việt Nam và các thành viên Hội đồng cố vấn chương trình CDiC sẽ tập trung đổi mới phương pháp quản lý thông tin người bệnh; mở rộng mạng lưới bệnh viện từ 24 bệnh viện năm 2025 lên 34 bệnh viện năm 2026 và lên 45 bệnh viện vào năm 2029; nâng cao vai trò của tuyến cơ sở; đặc biệt là cá thể hóa chăm sóc phù hợp với từng mức độ bệnh và điều kiện, năng lực của địa phương; tiếp tục đẩy mạnh giáo dục người bệnh; tích cực chia sẻ kinh nghiệm và đánh giá chất lượng điều trị.
Tại cuộc họp, các chuyên gia Nội tiết đến từ các bệnh viện đầu ngành cả nước và đại diện dự án đã chia sẻ những sáng kiến, kinh nghiệm thực tiễn, đưa ra một số khó khăn, thách thức trong thực hiện dự án, đồng thời thống nhất về các hoạt động trong thời gian tới.
Các chuyên gia đồng thuận rằng song song với điều trị bệnh, việc hỗ trợ về mặt tâm lý, tư vấn về dinh dưỡng cho người bệnh và gia đình là rất quan trọng. Cần sự phối hợp liên ngành giữa bệnh viện – bác sĩ – người bệnh – gia đình – trường học – cộng đồng để hỗ trợ người bệnh ĐTĐ típ 1; xây dựng giải pháp chăm sóc trẻ mắc ĐTĐ trong giai đoạn chuyển tiếp từ các cơ sở y tế Nhi khoa sang cơ sở y tế dành cho người lớn,…
Cùng với đó, các đại biểu cho rằng người bệnh mắc ĐTĐ típ 1 đa phần là trẻ em dưới 18 tuổi, do đó đại biểu để xuất cơ quan chức năng xem xét cho thông tuyến khám chữa bệnh BHYT đối với đối tượng này, nhằm giúp trẻ được chăm sóc y tế chuyên sâu ngay từ giai đoạn đầu.
| CDiC là chương trình hợp tác công tư, bắt đầu vào năm 2009 với 29 quốc gia tham gia. Chương trình do Novo Nordisk khởi xướng với sự tham gia của các đối tác toàn cầu. Tại Việt Nam, Hội Nhi khoa Việt Nam và Đại sứ quán Đan Mạch là đơn vị chủ quản thực hiện dự án với sự chứng kiến của Bộ Y tế, Bảo hiểm xã hội Việt Nam và sự hỗ trợ mạnh mẽ của Novo Nordisk và Roche Việt Nam. Mục tiêu của chương trình là cung cấp dịch vụ chăm sóc toàn diện cho trẻ em và thanh thiếu niên mắc bệnh ĐTĐ típ 1 sống ở các nước với nguồn lực hạn chế. |
PGS.TS.BS Tôn Nữ Vân Anh
